Tijdens onze inspiratiebijeenkomst eind april kwamen enkele tientallen mensen van jong tot ouder bij elkaar, omdat zij ervaren dat er iets anders moet in de ondersteuning van kinderen, jongeren en ouders. Of het nu is omdat zij vastlopen, of omdat ze hoopvolle initiatieven verder willen ontwikkelen.

‘Excuus geworden’

Dat het Manifest van de beweging Radicale vernieuwing jeugdzorg (rvjeugdzorg.nl/manifest) mensen aanspreekt, werd wel duidelijk. Het Manifest met de titel: ‘Geef kinderen hun vrijheid terug. Laat ieder kind zichzelf zijn’ geeft aan dat de manier waarop we naar kinderen kijken vaak niet gaat over wat voor kinderen zelf belangrijk is. Bijvoorbeeld in de zorg. Zo vertellen ouders en professionals tijdens de inspiratiebijeenkomst: “Er wordt eindeloos met diagnoses gegooid; dat kind heeft ADHD, dit kind heeft autisme. Het is een excuus geworden!” 

Ideaalbeelden houden kinderen gevangen 

Een bestuurder vertelt: “Toen ik een definitie hoorde van ADD, dacht ik: dat ben ik! Ik was een dromerig kind en ik kletste teveel. Maar ik ben blij dat ik nooit zo’n stempel heb gekregen. Ik werd de klas uitgezet, heb veel tijd op het schoolplein doorgebracht. Maar ik ben er gewoon gekomen! Als een kind iets heeft, wordt vaak alleen vanuit een medische bril gekeken. Als kinderen dan afwijken van de strakke normen, krijgen ze zorg die ze vaak helemaal niet nodig hebben.”

Lees verder onder de foto

Ook breder dan de zorg en het onderwijs moeten kinderen voldoen aan ideaalbeelden, die niet passen bij wie ze zijn en willen zijn. Kinderen geven aan dat alles dat ze ‘moeten’ in hun drukke weekschema, teveel kan zijn. Freke Evers, moeder van twee kinderen vertelt: “De druk op kinderen en jongeren om te werken aan de beste versie van zichzelf en het feit dat kinderen volgens onze maatschappelijke opvattingen snel afwijken van dat wat hoort of normaal is, vormen dé ingrediënten voor een zeer kwetsbare generatie.” 

Openhartig vertelde Freke Evers een persoonlijk verhaal tijdens de bijeenkomst, met de titel “Vallen en opstaan als fundament voor een veerkrachtige generatie.” Je kunt het hier op dit platform teruglezen.

Er zit bovendien een taboe op het delen van onzekerheden en ongemakken die ouders bij het opvoeden ervaren. Vele ouders herkennen dit en geven aan dat dit tot onnodige problemen en inzet van professionals kan leiden: “We leven in een cultuur van presteren en risicobeheersing, waarin het maken van fouten en vragen om hulp vaak wordt afgestraft, in plaats van aangemoedigd.” En dat werkt averechts. 

Ruimte maken 

We hebben een te beperkte blik op kinderen, en dat kan anders. Een groeiende groep mensen in het land is het daarover eens. Veel van die mensen werken aan alternatieven. Bijvoorbeeld: niet meegaan in verwachtingen van school (zoals huiswerk voor je kind van zes); een ‘fakkeldragersnetwerk’ van mensen en organisaties die steeds oprechte aandacht voor de ander centraal stellen; laagdrempelige buurt-inloopplekken; onderwijsvernieuwing; ‘it takes a village to raise a child’; jeugdzorg-klachtrecht dat echt werkt; acties voor bescherming van mensenrechten. Zie ook de voorbeelden onderaan deze nieuwsbrief.

“Dat roept nieuwe uitdagingen op, maar als je een vernieuwingsbeweging bent, kun je toch met elkaar zeggen: wij doen het anders?”

Ingrid Rebel, coördinator Radicale vernieuwing jeugdzorg: “Dat begint bij bewustzijn. Zijn ondersteuning, opvoeding en onderwijs er vooral om kinderen zich aan te laten passen, of om hen de ruimte te bieden om zichzelf te zijn? Waarom leren we kinderen op school niet om zichzelf te leren kennen: wie ben ik, wat wil ik, wat kan ik? En hoe ze met anderen om kunnen gaan?”

Waardigheid, plezier en creativiteit

Deelnemers geven aan dat zo kijken, waardigheid, plezier en creativiteit brengt in het leven en werken met kinderen en ouders – en meer gezondheid. We willen als beweging dit nieuwe verhaal uitwerken. En hopen dat over een jaar de eerste impact van de beweging zichtbaar wordt.

Meer foto’s van de dag vind je in onze berichten op Twitter, Facebook, Instagram en LinkedIn

Oproep
Zet graag ook jouw ervaring, kennis, expertise, kunde, netwerk, verhalen en informatie in, en bouw mee aan deze beweging. Laten we dat met steeds meer mensen samen doen! Doe mee via: rvjeugdzorg.nl/doe-mee