Begin 2021: geïnspireerd door Radicale vernieuwing in de verpleeghuiszorg en zorg thuis gaat de beweging Radicale vernieuwing langdurige ggz van start. Met als droom een ggz waar dat wat belangrijk is voor de mensen die zorg ontvangen, hun naasten en voor hulpverleners het uitgangspunt is. En niet de regels of gewoontes. Hoe vergaat het de deelnemers nu?

Inmiddels werken veertien deelnemende ggz-organisaties in het land aan deze droom. Steeds meer cliënten, naasten, ervaringsdeskundigen en hulpverleners uit de praktijk raken betrokken en weten elkaar te vinden. Maar ook managers, directeuren, beleidsmakers, bestuurders en zorginkopers. VWS, inspectie, en zorgkantoren zijn actieve partners, net als kenniscentra Phrenos en Trimbos-instituut, de Nederlandse ggz en Valente. LOC Waardevolle zorg ondersteunt. Vanuit Radicale vernieuwing jeugdzorg trekken we ook steeds meer op met de beweging in de geestelijke gezondheidszorg. We hebben te maken met soortgelijke en gedeelde uitdagingen.

Mogelijkheden voor samenwerking verkennen? Neem graag contact op via rvjeugdzorg@loc.nl of 030 284 3200.

Eerste opbrengsten

Radicale vernieuwing is ook in de ggz een langdurig veranderproces. Toch zien we er al eerste opbrengsten, zoals: 

• In de directe relatie tussen cliënten en hulpverleners komt de leefwereld van cliënten meer centraal te staan. 
• De manier van werken en gespreksvoering van Radicale vernieuwing maken dat cliënten en medewerkers zich meer gezien en gehoord voelen. Belangrijke ingrediënten zijn gelijkwaardigheid en het zien van de hele mens – niet alleen zijn gedrag/aandoening. Deelnemende organisaties maken zich die werkwijze ook eigen.
• Door uitwisseling in het landelijke netwerk wordt landelijk zichtbaar en voelbaar wat iedereen in zijn eigen organisatie doet. Het wiel hoeft niet steeds opnieuw te worden uitgevonden.
• Deelnemers geven aan dat zij door de nieuwe blik en aanpak onrust, onzekerheid en verdere ontregeling bij cliënten en hulpverleners kunnen voorkomen. En zo kostbare tijd vrij kunnen maken voor Waardevolle zorg.

Deelnemers starten actieteams

In de beweging werken mensen steeds meer samen aan inhoudelijke thema’s als: Zinvolle daginvulling; Praktisch werken met methodes voor herstel en relatiegericht werken; Ruimte voor de mens achter de problematiek en zijn levensverhaal; Zinvol rapporteren, Waardevol leven!; Minder hinder van schotten en overgangen in wonen, behandeling en begeleiding.

Deelnemers geven zelf aan rondom welke thema’s zij ervaringen van andere vernieuwers willen benutten. Rondom bovenstaande thema’s vormen zij nu ‘actieteams’ waarin ze dilemma’s bespreken, elkaar praktisch verder helpen en inspireren. 

Vanuit actieteam ‘Zinvol rapporteren, Waardevol leven!’ brengen deelnemers nu bijvoorbeeld in beeld hoe ze omgaan met rapportages. Welke knelpunten ze tegenkomen, waar mogelijkheden liggen en wie/welke partijen daarbij betrokken kunnen worden. Om vervolgens goede voorbeelden te kunnen uitwisselen en experimenten te starten om zinvol(ler) te rapporteren. Vragen die leven zijn bijvoorbeeld: Wat moeten we (niet) rapporteren? Hoe kan rapporteren eraan bijdragen dat cliënten waardevol kunnen leven? Wie is de ‘klant’ voor wie we rapporteren: de financier of de cliënt?

Werken aan cultuurverandering

De zorg en ondersteuning die elke deelnemende ggz-organisatie dagelijks biedt, vormt de basis van de vernieuwing. Het is hoopgevend dat vernieuwers in hun organisaties zichtbare stappen zetten om cliënten, naasten en hulpverleners structureel voorop te stellen. Zo gaan ze bij GGZ Noord-Holland-Noord vanuit alle beschermd wonen- en langdurig verblijfteams werken volgens een methode voor herstelgericht werken vanuit relaties (‘ART’). Alle teams worden daarin getraind. Dit maakt onderdeel uit van een breder (ook sociaal en informeel) leer- en ontwikkeltraject. Cliënten, naasten en medewerkers worden betrokken om dromen en kansen in beeld te brengen. Wat kan er volgens hen gedaan worden zodat mensen met langdurige ggz-problemen een zo goed mogelijk leven kunnen leiden? En hoe kunnen zij daaraan bijdragen?

Ook bij GGZ Rivierduinen werken ze aan een cultuuromslag en reflectiebijeenkomsten. Zodat de teams het herstel van mensen beter kunnen ondersteunen. Hierbij worden ook ART, de methodiek ‘Steunend Relationeel Handelen’ en ‘I-ROC’ ingezet. De reflectiebijeenkomsten worden gevoed vanuit waardegericht kwaliteitsbeleid, ‘ART-audits’ en dialoog met cliënten en familie.

Vernieuwers zetten zichtbare stappen om cliënten, naasten en hulpverleners structureel voorop te stellen.

Bij Kwintes worden alle medewerkers getraind in Steunend Relationeel Handelen. Eerste ervaringen: getrainde medewerkers kunnen goed aansluiten bij wat cliënten willen. Kwintes past ook het elektronisch cliëntendossier aan, zodat persoonlijke hersteldoelen opgenomen kunnen worden.

Dit was slechts een greep uit de vele praktijkvoorbeelden. Meer weten? Kijk vooral even verder op rvggz.nl.
Op de pagina ‘over ons‘ vind je meer informatie over de droom van Radicale vernieuwing langdurige ggz en hoe en met wie ze daar te werk gaan.
Er wordt ook actie-onderzoek gedaan naar Radicale vernieuwing langdurige ggz. De tools als hulp bij de vernieuwing die door de onderzoekers al zijn ontwikkeld kun je hier bekijken.